Symptome einer Laktoseintoleranz bei Kindern

Herken de signalen en help je kind zonder buikgedoe

Je kind klaagt na het eten van yoghurt over buikpijn, of krijgt diarree na een ijsje. Toeval, of speelt lactose intolerantie mee. In deze blog lees je wat lactose intolerantie bij kinderen is, welke symptomen vaak voorkomen per leeftijd, hoe je het verschil ziet met andere melkproblemen en wat je vandaag al kunt doen. Helder, vriendelijk en praktisch.

Wat is lactose intolerantie bij kinderen

Lactose is melksuiker. Om lactose te verteren gebruikt het lichaam het enzym lactase. Als er te weinig lactase is, blijft lactose onverteerd en kunnen klachten ontstaan zoals gas, krampen, opgeblazen buik en diarree. Meer achtergrond vind je in Wat doet lactase en de basisuitleg in Wat is lactose intolerantie.

Lactose intolerantie kan primair zijn, waarbij de productie van lactase geleidelijk afneemt, of secundair, bijvoorbeeld na een buikgriep of bij een geïrriteerde darmwand. Secundaire vormen herstellen vaak weer als de darm tot rust komt.

Typische symptomen lactose intolerantie per leeftijd

Lactose intolerantie kan op elke leeftijd voorkomen, maar de klachten zien er per fase net even anders uit.

Lactose intolerantie bij baby’s 0 tot 12 maanden

• Dunne, zure ontlasting en luieruitslag na zuivel in fles- of bijvoeding.
• Veel gas en buikkrampjes.
• Onrustig drinken of snel weer van de borst of fles af willen.

Bij baby’s is echte, aangeboren lactose intolerantie zeldzaam. Klachten in het eerste jaar zijn vaker koemelkallergie of koemelkintolerantie. Check daarom ook: Het verschil tussen koemelkallergie en koemelkintolerantie. Twijfel je, neem dan contact op met je arts.

Lactose intolerantie bij peuters en kleuters 1 tot 4 jaar

• Buikpijn en rommelende darmen kort na zuivel.
• Opgeblazen buik en winderigheid.
• Diarree of juist wisselende ontlasting.

Klachten ontstaan vaak na melk, vla of zachte kaas. Een kleine scheut in de pap kan al genoeg zijn.

Lactose intolerantie bij schoolkinderen 4 tot 12 jaar

• Krampen en toilet-drang na het 10-uurtje met melk of na een toetje.
• Vermoeidheid of concentratie-dip na de lunch als de buik onrustig is.
• Buikpijn na sport als er vlak ervoor zuivel is gedronken.

Bij oudere kinderen zie je duidelijke patronen: klachten na ijs, milkshakes, pannenkoeken of pizza met veel kaas.

Waarom ontstaan die klachten

Zonder voldoende lactase blijft lactose in de darmen achter. Bacteriën gaan het fermenteren. Dat levert gas en zuren op die de darmwand prikkelen. Resultaat: winderigheid, krampen, opgezette buik en soms diarree. Wil je het mechanisme stap voor stap, lees dan Wat doet lactase.

Hoe maak je het onderscheid met andere melkproblemen

• Lactose intolerantie: reactie op melksuiker. Klachten vooral darmgerelateerd.
• Koemelkintolerantie: reactie op melkeiwitten. Klachten kunnen breder zijn, zoals huid of vermoeidheid. Lees: Wat is koemelkintolerantie.
• Koemelkallergie: immuunsysteem reageert. Soms huiduitslag, benauwdheid of heftige reacties. Zie: Verschil koemelkallergie en koemelkintolerantie.

Wanneer ga je naar de huisarts

• Als klachten heftig zijn of je kind afvalt of slecht groeit.
• Bij bloed of slijm in de ontlasting.
• Als klachten aanhouden ondanks aanpassingen.
• Bij twijfel tussen allergie en intolerantie.

De arts kan meedenken over een eliminatie en herintroductie of, indien passend, een ademtest op latere leeftijd.

Thuis testen: veilig en praktisch

Een gestructureerde proefperiode geeft veel inzicht.

Stap 1. Vier weken lactosevrij proberen

• Vervang melk, yoghurt, vla en room door lactosevrije zuivel of plantaardige alternatieven.
• Let op verborgen lactose in brood, koek, saus en snacks. Handig: Check de ingrediëntenlijst.

Stap 2. Herintroductie in kleine stapjes

• Start met een kleine portie zoals een scheut gewone melk in thee of een half bekertje yoghurt.
• Observeer 24 tot 48 uur. Noteer buikgevoel, energie en ontlasting.
• Bouw op tot de persoonlijke drempel duidelijk is.

Stap 3. Bepaal je strategie

Lactase gebruiken in situaties waar het lastig is. Zie: Wat zijn lactose intolerantie pillen.

Alleen lactosevrij bij ontbijt en school, of liever altijd.

Let op: dit is géén medisch advies. Overleg bij jonge kinderen altijd met je arts of diëtist.

Wat kan je kind wel eten

• Lactosevrije zuivel: melk, yoghurt, vla en room bestaan in lactosevrije varianten.
• Plantaardige alternatieven: haver, soja, amandel, rijst. Kies varianten met toegevoegd calcium en vitamine D.
• Kazen met weinig lactose: veel oude, harde kazen bevatten nauwelijks lactose. Zie het overzicht in Welke kazen bevatten veel of juist weinig lactose.
• Boter en veel ghee bevatten meestal zeer weinig lactose. Kijk altijd hoe je kind reageert.

Tips voor school en opvang

Sport. Laat vlak voor training geen zuiveldrank drinken als dat klachten geeft. Water of verdund sap is vaak rustiger voor de buik.

Makkelijk alternatief. Geef een pakje lactosevrije melk of plantaardige drink mee.

Juf en BSO informeren. Kort uitleggen wat je kind wel en niet verdraagt. Zet het desnoods op een kaartje in de broodtrommel.

Traktaties. Hou een veilig snackdoosje achter de hand. Denk aan popcorn, rozijntjes, waterijsjes of lactosevrije koekjes.

Over lactase supplementen bij kinderen

Lactase in tablet of druppels kan helpen als je kind af en toe iets met lactose wil of als je buitenshuis eet. Kies een vorm en sterkte passend bij de portie en leeftijd. Meer daarover: Wat zijn lactose intolerantie pillen. Dit helpt alleen tegen lactose, niet tegen melkeiwitten.

Veelgemaakte vergissingen

• Lactosevrije zuivel verwarren met plantaardig. Lactosevrij is nog steeds zuivel.
• Denken dat alle kaas veel lactose bevat. Veel oude kazen zijn juist arm aan lactose.
• Eieren vermijden. Een ei bevat geen lactose. Lees: Zit er lactose in ei.

Veelgestelde vragen over lactose intolerantie bij kinderen

Wat is lactose intolerantie bij kinderen

Lactose-intolerantie bij kinderen betekent dat er te weinig lactase wordt gemaakt om lactose goed te verteren. Onverteerde lactose komt in de dikke darm terecht en wordt daar door bacteriën afgebroken. Dat kan zorgen voor gas, krampen, een opgeblazen buik en soms diarree.

Welke symptomen wijzen op lactose intolerantie per leeftijd

Bij baby’s: dunne, soms zure ontlasting, luieruitslag, veel lucht in de buik en onrustig drinken. Bij peuters en kleuters: buikpijn, opgeblazen buik, winderigheid en wisselende ontlasting. Bij schoolkinderen: krampen, plotselinge aandrang en soms moeite met concentratie na het eten van zuivelrijke maaltijden.

Hoe onderscheid ik lactose intolerantie van koemelkintolerantie of koemelkallergie

Lactose-intolerantie geeft vooral darmklachten door problemen met het verteren van melksuiker. Koemelkintolerantie gaat om een reactie op melkeiwitten en kan naast buikklachten ook vermoeidheid of huidproblemen geven. Koemelkallergie is een reactie van het immuunsysteem en kan hevige klachten veroorzaken, zoals huiduitslag, zwelling of benauwdheid.

Vanaf welke leeftijd kan lactose intolerantie voorkomen

Bij baby’s is aangeboren lactose-intolerantie zeer zeldzaam. Vaak ontstaan klachten pas op peuter- of kleuterleeftijd, soms tijdelijk na een buikgriep of darminfectie. Als de darmwand herstelt, kunnen de klachten weer verdwijnen.

Wanneer ga ik met mijn kind naar de huisarts

Ga naar de huisarts bij hevige of aanhoudende klachten, bij gewichtsverlies of groeiachterstand, bij bloed of slijm in de ontlasting of als je twijfelt tussen intolerantie en allergie. Een arts kan onderzoek of testen adviseren.

Hoe test ik lactose intolerantie thuis op een veilige manier

Je kunt tijdelijk lactose vermijden en daarna kleine hoeveelheden weer introduceren. Noteer de reacties in een voedingsdagboek en geef het lichaam steeds 24 tot 48 uur om te reageren. Doe dit bij jonge kinderen altijd in overleg met een arts of diëtist.

Wat kan mijn kind wel eten bij lactose intolerantie

Lactosevrije zuivel zoals melk, yoghurt en room. Plantaardige alternatieven zoals soja-, haver- of amandeldrinks met toegevoegd calcium en vitamine D. Harde, gerijpte kazen bevatten vaak weinig lactose en worden soms wel verdragen.

Is yoghurt beter te verdragen dan melk bij kinderen

Bij sommige kinderen wel. Door het fermentatieproces bevat yoghurt minder lactose dan melk. Het blijft belangrijk om te kijken hoe je kind erop reageert en kleine hoeveelheden rustig op te bouwen.

Helpen lactase druppels of tabletten bij kinderen

Lactase kan helpen bij maaltijden die lactose bevatten, vooral buitenshuis of op speciale gelegenheden. Het werkt alleen tegen lactose en niet tegen melkeiwitten. Gebruik altijd een vorm die geschikt is voor de leeftijd van het kind en overleg zo nodig met een arts.

Zit er lactose in moedermelk

Ja. Moedermelk bevat van nature lactose. Als een baby klachten heeft, is dit meestal niet door lactose-intolerantie maar kan er een andere oorzaak zijn, zoals koemelkallergie. Overleg altijd met een arts bij twijfel.

Gaat lactose intolerantie bij kinderen over

Bij een tijdelijke lactose-intolerantie, bijvoorbeeld na een buikgriep, verdwijnen de klachten vaak weer als de darm herstelt. Bij andere vormen kan de tolerantie verbeteren, waardoor kleine hoeveelheden beter worden verdragen. Dit verschilt per kind.

Welke alternatieven geven genoeg calcium voor kinderen

Lactosevrije zuivel en plantaardige drinks met toegevoegd calcium en vitamine D zijn goede keuzes. Daarnaast dragen groenten zoals broccoli en boerenkool, maar ook noten en peulvruchten, bij aan de calciumopname.

Vanaf welke leeftijd kan lactose intolerantie voorkomen

Klachten kunnen zich op peuterleeftijd al laten zien, zeker na een buikgriepje. Bij baby’s is echte lactose intolerantie zeldzaam. Twijfel je, overleg met je arts.

Gaat lactose intolerantie over bij kinderen

Sommige kinderen verdragen na een tijdje weer kleine hoeveelheden. Bij secundaire intolerantie na een buikgriep verdwijnen klachten vaak als de darm herstelt.

Zit er lactose in moedermelk

Ja, moedermelk bevat lactose. Heeft je baby klachten, kijk dan samen met je arts naar de onderliggende oorzaak. Bij baby’s is koemelkallergie een veelvoorkomende boosdoener.

Helpen lactase druppels bij baby’s

Er bestaan lactase druppels voor flesvoeding. Overweeg dit altijd in overleg met je arts of jeugdarts.

Is yoghurt beter te verdragen dan melk

Soms wel. Door fermentatie is er minder lactose aanwezig. Kies anders lactosevrije yoghurt.

Welke alternatieven geven voldoende calcium

Kies lactosevrije zuivel of plantaardige drinks met toegevoegd calcium en vitamine D. Combineer met groenten, noten en peulvruchten.

Wegwijzers op NooMooo

• Uitleg en basis: Wat is lactose intolerantie
• Eiwitten versus suikers: Wat is koemelkintolerantie
• Allergie of intolerantie: Verschil koemelkallergie en koemelkintolerantie
• Eten zonder giswerk: Check de ingrediëntenlijst
• Kaas kiezen: Welke kazen bevatten veel of juist weinig lactose
• Hulpmiddel bij uitjes: Wat zijn lactose intolerantie pillen

Samen verder

Ieder kind is anders. Blijf kijken naar wat jouw kind nodig heeft, bouw rustig op en houd het leuk aan tafel. Op NooMooo vind je eerlijke uitleg, herkenbare verhalen en praktische tips, zodat jouw gezin zonder buikgedoe kan genieten.