Qu'est-ce que les protéines du lait ?

Caseïne en wei uitgelegd, van uier tot darmen

Melk bestaat niet alleen uit water en melksuiker. Een groot deel zijn protéines du lait. De twee hoofdfamilies zijn caseïnen et protéines de lactosérum. Hieronder lees je wat ze zijn, hoe ze ontstaan, wat je lichaam ermee doet en waarom je soms klachten krijgt. Duidelijk, praktisch en met links naar verdiepende NooMooo-blogs.

Korte uitleg

Protéines du lait zijn de protéines in melk. Bij koemelk is grofweg tachtig procent caseïne et twintig procent wei. Caseïnen vormen samen caseïnemicellen die melk zijn structuur geven. Wei-eiwitten blijven juist oplosbaar in de waterige fase van melk.

In simpele taal: zie caseïne als kleine bolletjes die door de melk zweven en wei als de losse eiwitten in het melkvocht.

Hoe ontstaan melkeiwitten in de uier

In de melkkliercellen van de uier worden melkeiwitten gemaakt, verpakt en uitgescheiden. Het proces start in het endoplasmatisch reticulum, waar de cel de eiwitketens bouwt. Daarna gaan deze eiwitten naar het Golgi-apparaat, dat ze verder bewerkt en sorteert.

De caseïnen binden intussen aan calciumfosfaat en vormen samen zogeheten micellen: kleine bolletjes waarvan de buitenkant uit kappa-caseïne bestaat. Dat laagje houdt de micel stabiel in de melk. Uiteindelijk worden zowel de caseïnemicellen als de losse wei-eiwitten ingepakt in blaasjes en afgegeven aan het lumen van de melkklier: dat is de melk die je uiteindelijk in het glas krijgt.

In simpele taal
Zie de uier als een fabriek. Eerst bouwt de cel de eiwitten, daarna gaan ze via de verpakkingsafdeling in nette pakketjes naar buiten. Caseïne klontert samen tot zachte bolletjes (micellen) met een beschermlaagje, en wei blijft los in het melkvocht.

Welke soorten melkeiwit zijn er

Caseïnen

De caseïnegroep bestaat vooral uit alpha s1-caseïne, alpha s2-caseïne, beta-caseïne et kappa-caseïne. Ze vormen samen de micel en zijn belangrijk voor kaasbereiding.

Klachtenkans: caseïnen behoren tot de meest voorkomende allergenen van koemelk. Ze kunnen ook meespelen bij gevoeligheid zonder allergie.

Protéines de lactosérum

De belangrijkste wei-eiwitten zijn beta-lactoglobuline et alpha-lactalbumine. Ze zitten in de waterige fase en reageren anders op verhitting et vertering dan caseïne. Whey komt van het Engelse woord voor wei.

Klachtenkans: beide eiwitten zijn bekende allergenen bij koemelkeiwitallergie.

In simpele taal: caseïne is de club die samenklontert, wei is de club die blijft drijven. Beide kunnen klachten geven, maar op een andere manier.

Wat gebeurt er met melkeiwitten in je lichaam

Melkeiwitten (caseïne en wei) volgen elk hun eigen pad zodra je ze binnenkrijgt. Hieronder lees je wat er stap voor stap gebeurt, en waarom dat uitmaakt voor hoe je je voelt na zuivel.

Wat gebeurt er met melkeiwitten in de maag

In de zure omgeving van de maag stremt caseïne: het vormt een zachte klont. Daardoor verlaat het de maag langzamer en komt de afgifte van aminozuren geleidelijk op gang. Protéines de lactosérum blijven juist oplosbaar en gaan sneller door de maag heen. Dat verschil verklaart waarom caseïne vaak meer verzadigt, terwijl wei sneller wordt benut.

Wat gebeurt er met melkeiwitten in de dunne darm

Aangekomen in de dunne darm nemen spijsverteringsenzymen zoals trypsine en chymotrypsine het over. Zij knippen zowel caseïne als wei in kleinere stukjes: peptiden en aminozuren. Die worden vervolgens via de darmwand opgenomen en door je lichaam gebruikt als bouwstoffen voor onder andere spieren, enzymen en hormonen.

In simpele taal
Caseïne gedraagt zich als pudding: het blijft even in je maag hangen en geeft langzaam voedingsstoffen vrij. Wei is meer als limonade: het stroomt vlot door. In je darm worden beide in kleine stukjes geknipt, en die kleine stukjes zijn precies wat je lichaam kan opnemen en gebruiken.

Bioactieve peptiden

Tijdens het knippen kunnen bioactieve peptiden ontstaan. De betekenis daarvan verschilt per persoon en product. Voor de meeste mensen worden ze verder afgebroken en gewoon opgenomen. In simepele taal betekent dit dat caseïne vertraagt en wei versnelt. Uiteindelijk komen er kleine stukjes vrij die je lichaam als bouwstenen gebruikt.

Waarom kun je last krijgen van melkeiwitten

Koemelkeiwitallergie

Dan reageert het système immunitaire op caseïne of wei. Dat kan snel zijn met huiduitslag of benauwdheid, of retardé met vooral darmklachten. Behandeling: strikt vermijden en begeleiding door arts of diëtist. Lees het onderscheid met intolerantie in Quelle est la différence entre l'allergie et l'intolérance au lait de vache ?.

Gevoeligheid zonder allergie

Geen allergie, wel klachten zoals ventre gonflé, selles fluctuantes, fatigue, maux de tête ou les affections cutanées. Het mechanisme is niet één-op-één bewezen en lijkt samen te hangen met barrière van de darm, microbiome et lage graad ontsteking. Vaak helpt een periode sans lait de vache et ensuite essais ciblés wat je wel verdraagt. Volg onze gids Comment vérifier si vous tolérez bien le lait de vache ?.

In simpele taal: bij allergie is je afweer aan het werk. Bij gevoeligheid is er geen allergie, maar reageert je lichaam nog steeds niet lekker op melkeiwit.

Maakt bewerking uit

Verhitten

Verhitting verandert vooral protéines de lactosérum. Soms neemt de sensibilité af, soms juist toe. Dat verschilt per persoon en product. Pasteuriseren maakt melk dus niet automatisch veiliger voor mensen met allergie of gevoeligheid.

Fermenteren en rijpen

Fermentatie et rijping veranderen vooral lactose en smaak. De eiwitten blijven aanwezig. Daarom kun je bij gevoeligheid voor melkeiwitten ook op yoghurt of oude kaas reageren.

In simpele taal: warm maken of laten rijpen verandert de eiwitten, maar haalt ze niet weg.

A1 en A2 beta-caseïne in gewone taal

Beta-caseïne heeft varianten, onder meer A1 et A2. Tijdens vertering van A1 kan het peptide BCM-7 vrijkomen. Sommige studies suggereren dat A2-melk door sommige mensen milder voelt in de buik. Het bewijs is nog niet eenduidig. Zie het als een option d'essai personnel, niet als garantie.

In simpele taal: A2 kan voor een deel van de mensen fijner zijn, maar dat is niet voor iedereen zo.

Wat betekent dit praktisch voor jou

Weet wat je test

Begin met helder krijgen wat je triggert. Krijg je klachten van lactosevrije zuivel, dan wijst dat vaker op een reactie op melkeiwitten. Merk je juist klachten na producten van geit of schaap, dan past dat eerder bij lactose. Werk stap voor stap en test één variabele per keer. Handige leidraad: Comment vérifier si vous tolérez bien le lait de vache ?.

Lactosevrij is niet koemelkvrij

Lactosevrij zegt alleen iets over de suiker in melk. De melkeiwitten blijven aanwezig en kunnen dus nog steeds klachten geven. Twijfel je wat bij jou speelt, lees dan de basis: Qu'est-ce que l'intolérance au lactose ? et Qu'est-ce que l'intolérance au lait de vache ?.

Kies alternatieven die voor jou werken

Plantaardige opties zijn vaak een veilige en praktische keuze. Let wel op de voedingswaarde: kies bij voorkeur varianten met toegevoegd calcium en vitamine D. Etiketten blijven belangrijk, zeker bij bewerkte producten. Extra hulp vind je in: Vérifier la liste des ingrédients.

Kaaskwestie, kort en duidelijk

Oude, harde kazen bevatten door rijping meestal weinig lactose, maar ze blijven wel melkeiwit hebben. Dat betekent dat ze bij lactose-intolerantie soms goed gaan, en bij koemelkintolerantie juist klachten kunnen geven. Voor de nuances per kaassoort: Quels sont les fromages à teneur élevée ou faible en lactose ?.

Supplementen slim inzetten

Lactase werkt alleen tegen lactose. Het doet niets tegen melkeiwitten en helpt dus niet bij koemelkintolerantie. Gebruik het waar passend en lees meer over dosering en vormen in: Qu'est-ce qu'une pilule contre l'intolérance au lactose ?.

Questions fréquemment posées

Qu'est-ce que les protéines du lait ?

Protéines du lait zijn de eiwitten in melk. Bij koemelk bestaat ongeveer tachtig procent uit caséine en twintig procent uit lactosérum. Caseïne vormt de structuur van melk, terwijl wei-eiwitten opgelost blijven in het vloeibare deel.

Wat is het verschil tussen caseïne en wei

Caséine klontert samen in de vorm van micellen en geeft melk stevigheid. Protéines de lactosérum zoals beta-lactoglobuline en alpha-lactalbumine blijven juist opgelost in de waterige fase. Beide soorten eiwitten kunnen bij sommige mensen klachten veroorzaken.

Hoe ontstaan melkeiwitten in de uier

In de melkkliercellen worden eiwitten opgebouwd en daarna verpakt in kleine blaasjes. Caséine vormt samen met calcium micellen, terwijl protéines de lactosérum los in de vloeistof blijven. Beide worden via de melkklier uitgescheiden in de melk.

Wat gebeurt er met melkeiwitten in je maag en darmen

Dans le cadre de la maag stremt caséine tot een zachte klont, waardoor het langzaam verteert. Wei blijft vloeibaar en gaat sneller door naar de dunne darm. Daar worden beide soorten eiwitten door enzymen afgebroken tot kleinere stukjes en aminozuren, die het lichaam kan opnemen.

Kun je last krijgen van melkeiwitten zonder allergie

Ja, dat kan. Sommige mensen ervaren klachten zoals een opgeblazen buik, vermoeidheid, huidproblemen of hoofdpijn, zonder dat er sprake is van een allergie. Dit kan te maken hebben met de darmwerking, het microbioom of gevoeligheid voor bepaalde eiwitfragmenten.

Wat is koemelkeiwitallergie in het kort

A l'occasion d'une koemelkeiwitallergie le réagit système immunitaire op caseïne of wei. Klachten kunnen direct optreden, zoals huiduitslag of benauwdheid, of later, met bijvoorbeeld buikpijn of diarree. De behandeling is het strikt vermijden van koemelkeiwitten, onder begeleiding van een arts of diëtist.

Helpt verhitten of pasteuriseren tegen klachten door melkeiwitten

Verhitting verandert vooral de structuur van protéines de lactosérum. Voor sommige mensen maakt dat verschil in hoe ze het verdragen, maar het is geen garantie. Pasteuriseren verwijdert de eiwitten niet en maakt melk dus niet automatisch geschikt voor mensen met een allergie of gevoeligheid.

Doen fermenteren en rijpen iets met melkeiwitten

Fermentatie et rijping breken vooral lactose af en veranderen de smaak. De protéines blijven echter aanwezig. Daarom kunnen producten als yoghurt of oude kaas alsnog klachten geven bij een gevoeligheid voor melkeiwitten.

Is A2 melk beter verdraagbaar dan gewone melk

Melk bevat varianten van beta-caseïne: A1 en A2. Bij de vertering van A1 kan een stof vrijkomen (BCM-7) die bij sommige mensen klachten geeft. A2 melk wordt soms beter verdragen, maar het bewijs is nog niet overtuigend. Het kan een optie zijn om zelf uit te proberen.

Is lactosevrij hetzelfde als koemelkvrij en werken lactase supplementen tegen melkeiwitten

Sans lactose betekent dat de melksuiker (lactose) is verwijderd of afgebroken. De protéines du lait restent présents. Suppléments de lactase helpen alleen bij lactose en hebben geen effect op melkeiwitten. Bij een gevoeligheid voor melkeiwitten zijn koemelkvrije ou légume alternatives nécessaires.

Samen pakken we buikgedoe aan

Met deze basis kun je essais ciblés, slimmer kiezen en je eigen seuil vinden. Op NooMooo vind je explication honnête, histoires familières et conseils pratiques op één plek. Dat scheelt zoeken en vooral gedoe voor je buik.

NoteCe blog est informatif. Je ne suis pas médecin et ne donne pas d'avis médical. En cas de doute, contactez votre médecin ou votre diététicien.